"Hayatın
genişliği uzunluğundan daha önemlidir.”
İbni Sina
Gerçekten
de böyle miydi diye kendime sorduğumda, hastalarım ve onların ağzınızdan
çıkacak güzel bir sözü umutla bekleyen yakınları geliyor aklıma. Pamuk ipliği
ile hayata tutunmaya çalışan bu insanların yaşamlarına alın terimizle bir düğüm
atmaya çalışan biz acil tıp çalışanları olarak acaba kendi hayatlarımız uzuyor
muydu, yoksa genişliyor muydu? Bana sorarsanız yaşadığınız bu hayatı
genişletebilmek en önemlisiydi. Bu anlamda "Acilde 100 Vaka” kitabı bunun
en güzel örneklerinden birisi oldu. İlk kez bana bu kitap fikriyle geldiğinde
sevgili uzmanlık öğrencim Dr. Enes Güler’in gördüğü vakaları sizlerle paylaşma
isteği aslında tam da hayatını genişletme çabasıydı. Böylelikle hiç tanımadığı
meslektaşlarına ulaşabilecek ve onların yoluna ışık tutabilecekti. Tek bir
kitap fikriyle çıkılan bu yol artık geniş bir seri haline gelerek ilerlemekte.
Genişlettiğin hayatların ışının sönmemesi dileğiyle… Doç. Dr. Özlem BİLİR
Annem
Sultan Hanım, babam Nuh Bey, ablam Büşra ve meslektaşım olan kardeşim Hüseyin
Zafer’e ithafen kaleme alıp emek verdiğim ve ölümsüz bir başucu kitabı olmasını
dilediğim bu eserde; Her daim desteklerini hissettiğim, Acil Tıp branşını bana
sevdiren ve kitabın Dahili Acil kısmının editörlüğünü yapan hocam, ustam, ablam
Doç. Dr. Özlem BİLİR’e, Adli Tıp bölümlerinin editörlüğünü yapan Uzm. Dr.
Mehmet Ali MALKOÇ ve ekibine, kitabın her bir satırında teknik destekleri ile
çokça katkı sağlayan genç meslektaşım Dr. Felemez ARSLAN’a, bütün kitaplarımda
yanımda olan EMA Tıp Kitabevi ve çalışanlarına, birçok bölümde dijital
çizimleriyle katkı sağlayan Uzm. Dr. M. Murat YAZICI’ya, ne zaman bir projeye
davet etsem beni asla geri çevirmeyip kitap yazım sürecinde mentörlük de yapan
Uzm. Dr. Serhat ATALAR’a ve şüphesiz bu kitabın oluşumunda sayısız katkısı olan
bütün yazarlarımıza sonsuz şükranlarımı sunuyorum.
Tüm
okuyuculara faydalı olması dileklerimle.Uzm. Dr. Enes GÜLER
Hekimler,
acil birimlerde çok sık olarak adli olgular ile karşılaşmaktadır. Aşırı iş
yükü, uzun çalışma saatleri, yetersiz fiziki koşullar altında çalışan
meslektaşlarımız için adli olgular çoğu zaman kaygı verici vakalar olarak
algılanmaktadır. Ne yapacağını bilemeyen meslektaşlarımız, bu olguları çoğu
zaman eksik inceleme ile eksterne etmektedir. Bazen de defansif bir yaklaşımla
gereğinden fazla tetkik istenmektedir. Her iki durumda da olgular tekrar tekrar
mağdur olmaktadır. İlk başvuruda hatalı düzenlenmiş olan adli raporlar,
olguları adli süreçlerde zor durumlara sokabilmektedir. Tıp fakültesinde
kısacık bir adli tıp stajı, hekimlerin bu olgulara yaklaşım disiplini
edinebilmesi, olguları yönetebilmesi ve adli rapor düzenleyebilmesi için
yeterli gelmemektedir. Bu nedenle adli olgulara yaklaşım konusunda yol
gösterici kaynaklar büyük önem arz etmektedir. İşte bu amaçla hazırlanmış olan
bu kitabın tüm klinisyenlere ve özellikle de acilde çalışan meslektaşlarımıza
iyi bir kılavuz olacağını düşünmekteyiz. Kitabın hazırlanmasında, yazar
kadrosunun bir araya gelmesinde büyük emekleri olan Doç. Dr. Özlem Bilir ve
Uzm. Dr. Enes Güler’e, yardımları için Dr. Felemez Arslan’a; adli tıp
bölümlerini çok kısa bir zaman dilimi içerisinde kaleme alan tüm yazar
arkadaşlarıma sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Uzm. Dr. Mehmet Ali MALKOÇ
Elinizdeki
bu kitap benim için tam üç buçuk senelik bir hayalin ürünü. Bu hayali ilk
olarak İstanbul Tıp Fakültesi’nin (namı diğer Çapa Tıp Fakültesi) Cihat Abaoğlu
amfisindeyken kurmuştum. Yeni nesillere onca senelik hekimlerin tecrübesi ile
yeni bir şeyler yapmak gerekiyordu. Farklı, çağı yakalayan, Türk tıbbının da
dünyada saygıdeğer bir yerde olduğunu göstermek için hayaller gerçek olmalıydı.
Bu hayale giderken hiçbir şey tıpkı hayat yolculuğumuzda olduğu gibi kolay
olmadı. Dünyada kötü şeyler oluyorken insan için iyi şeyler de olmaya devam
ediyor. Benim için bir abi gibi olan, bana her zaman destek olan, bilgilerini
ve tecrübelerini benimle paylaşan Enes Güler hocamla tanışmak gibi. Uzun zamandır
ciddi emek verdiğimiz bu kitabın hepiniz için karşınıza çıkan iyi şeylerden
birisi olması dileklerimle.Dr. Felemez ARSLAN
İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM: COVID-19 (KORONAVIRÜS)....................................................................... 1
2. BÖLÜM: TOPLUMDA GELİŞEN PNÖMONİ (TGP).................................................
13
3. BÖLÜM: ASTIM ve KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER
HASTALIĞI (KOAH)..................................................................................... 25
4. BÖLÜM: HİPERTANSİF PULMONER ÖDEM...........................................................
37
5. BÖLÜM: HEMOPTİZİ...................................................................................................
49
6. BÖLÜM: ST ELEVASYONSUZAKUT MİYOKARD
ENFARKTÜSÜ (NSTEMİ)............................................................................
63
7. BÖLÜM: BRUGADA SENDROMU..............................................................................
73
8. BÖLÜM: WELLENS SENDROMU...............................................................................
79
9. BÖLÜM: ATRİYOVENTRİKÜLER (AV) BLOKLAR.................................................
85
10. BÖLÜM: TORSADE
DE POİNTES(TDP)...................................................................
91
11. BÖLÜM: DİGOKSİN İNTOKSİKASYONU.................................................................
95
12. BÖLÜM: ORGANOFOSFAT İNTOKSİKASYONU..................................................
101
13. BÖLÜM: METİLALKOL İNTOKSİKASYONU........................................................
111
14. BÖLÜM: PARASETAMOL (ASETAMİNOFEN) İNTOKSİKASYONU..................
121
15. BÖLÜM: VARFARİN İNTOKSİKASYONU...............................................................
131
16. BÖLÜM: KARBONMONOKSİT İNTOKSİKASYONU............................................
143
17. BÖLÜM: FEBRİL NÖTROPENİ..................................................................................
155
18. BÖLÜM: HİPEROSMOLAR
HİPERGLİSEMİK DURUM (HHD) HİPEROSMOLARNONKETOTİK
HİPERGLİSEMİK KOMA (HNHK)................................ 167
19. BÖLÜM: DİYABETİK KETOASİDOZ (DKA)...........................................................
175
20. BÖLÜM: HİPOGLİSEMİ..............................................................................................
185
21. BÖLÜM: TİROİD KRİZİ..............................................................................................
195
22. BÖLÜM: AKUT BÖBREKHASARI ve ACİLDİYALİZ............................................ 205
23. BÖLÜM: ELEKTROLİT BOZUKLUKLARI..............................................................
217
24. BÖLÜM: HEPATİK ENSEFALOPATİ (HE)...............................................................
257
25. BÖLÜM: İMMÜN TROMBOSİTOPENİ ve TROMBOTİK
TROMBOSİTOPENİK PURPURA(İTP-TTP)..........................................
269
26. BÖLÜM: FMF (FAMİLİALMEDİTERRANEAN FEVER,
AİLEVİ AKDENİZ ATEŞİ, AAA)...............................................................
283
27. BÖLÜM: RENAL KOLİK/ÜRETER TAŞI................................................................... 293
28. BÖLÜM: CROHN/ÜLSERATİF KOLİT......................................................................
307
29. BÖLÜM: KARACİĞER SİROZU
ve ASİT..................................................................
317
30. BÖLÜM: BİLİYER PANKREATİT.............................................................................. 327
31. BÖLÜM: SEPTİK ARTRİT...........................................................................................
337
32. BÖLÜM: NEKROTİZAN FASİİT................................................................................ 347
33. BÖLÜM: MİYALJİ........................................................................................................ 359
34. BÖLÜM: EL ENFEKSİYONLARI................................................................................
364
35. BÖLÜM: HEMATÜRİ..................................................................................................
373
36. BÖLÜM: ÜRİNER
SİSTEM ENFEKSİYONLARI (ÜSE)...........................................
383
37. BÖLÜM: SELÜLİT........................................................................................................
395
38. BÖLÜM: AKUT ENFEKSİYÖZ İSHAL...................................................................... 405
39. BÖLÜM: TETANOS PROFLAKSİSİ............................................................................
417
40. BÖLÜM: SEPSİS............................................................................................................
423
41. BÖLÜM: HİPOVOLEMİK ŞOK................................................................................
435
42. BÖLÜM: KARDİYOJENİK ŞOK..............................................................................
447
43. BÖLÜM: HİPOTANSİF ACİLLER...........................................................................
459
44. BÖLÜM: HİPERTANSİF ACİLLER..........................................................................
471
45. BÖLÜM: VENA CAVA SUPERİOR SENDROMU (VCSS)....................................
485
46. BÖLÜM: ÜST GASTROİNTESTİNAL
SİSTEM (GİS) KANAMALARI.............. 491
47. BÖLÜM: EPİSTAKSİS............................................................................................... 501
48. BÖLÜM: KBB NEDENLİ BAŞ DÖNMELERİNE YAKLAŞIM............................. 509
49. BÖLÜM: FASİYAL SİNİRPARALİZİSİ..................................................................
523
50. BÖLÜM: GÖZDE YABANCI CİSİM........................................................................
529
51. BÖLÜM: HİFEMA (ÖN KAMERADAHEMORAJİ)..............................................
549
52. BÖLÜM: ACİLDE BİYOKİMYATETKİKLERİNİN YORUMLANMASI............. 559
53. BÖLÜM: ADLİ OLGU BİLDİRİMİ ve GENEL ADLİ MUAYENE
RAPORU DÜZENLEME ESASLARI.......................................................
577
54. BÖLÜM: FİZİKSEL ŞİDDET OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM......... 587
55. BÖLÜM: KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMASI OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM..........................................................................
593
56. BÖLÜM: ATEŞLİ SİLAH YARALANMASI OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM..........................................................................
601
57.BÖLÜM: KADINA YÖNELİK ŞİDDET OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM..........................................................................
607
58. BÖLÜM: ÇOCUK İSTİSMARI OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM....... 615
59. BÖLÜM: CİNSEL SALDIRI OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM........... 625
60. BÖLÜM: YAŞLI İSTİSMARI OLGULARINDA ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM..........
631
61. BÖLÜM: ALKOL MUAYENESİ ve
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM.............................. 645
62.BÖLÜM: ALKOL DIŞI İNTOKSİKASYON OLGULARINDA
ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM...........................................................................
653
63.BÖLÜM: İNTİHAR GİRİŞİMİ OLGULARINDA ADLİ
PSİKİYATRİK YAKLAŞIM......................................................................
661
64. BÖLÜM: GÖZALTI GİRİŞ
ve ÇIKIŞ MUAYENELERİ......................................... 669
65.BÖLÜM: TIBBİ UYGULAMAHATASI ve
HEKİMİN
SORUMLULUKLARI..............................................................
675